Framkvæmdir sem sagðar eru þær stærstu í landinu frá Kárahnjúkum eru hafnar við Þorlákshöfn. Íslenskir fjárfestar reisa þar eina stærstu landeldisstöð heims fyrir lax, þá fyrstu af þremur sem áformaðar eru á svæðinu.
Greint var frá málinu í fréttum Stöðvar 2. Það var í janúar sem framkvæmdir fóru á fullt skammt vestan Þorlákshafnar við laxeldisstöð fyrirtækisins Landeldis hf.
„Ef öll plön ganga eftir verður þetta orðið eitt af þrem stærstu landeldum í heiminum eftir tvö til þrjú ár,“ segir Rúnar Þór Þórarinsson, yfirmaður sjálfbærni og nýsköpunar hjá Landeldi hf.
Um sextíu manns starfa núna á svæðinu einkum við smíði eldiskerja og við að grafa fyrir ennþá fleiri kerjum. Það sem þegar sést er bara byrjunin. Gryfjan á svæðinu fyrir eldiskerin verður sjö metra djúp og heildarflatarmál hennar á við fimmtíu knattspyrnuvelli.
Breiður hópur íslenskra fjárfesta stendur að fyrirtækinu með Stoðir sem stærsta eigandann. Hér fá þeir gnægð af volgum sjó og fersku vatni ásamt ódýrri íslenskri raforku.
„Þetta eru kjöraðstæður. Jafn hiti, óendanlegt magn af vatni. Við erum ekki að trufla neitt vistkerfi af því að við erum hérna á ströndinni.
Og síðan er þessi ódýra orka sem við erum að nota til að búa til lax,“ segir Rúnar.
Fimmtán ár eru frá því stóriðjuframkvæmdunum lauk á Austurlandi.
„Ef mér skjátlast ekki þá er þetta stærsta verkefni síðan Kárahnjúkar. Þetta er að kosta einhverja 40-45 milljarða á næstu 7-8 árum,“ segir Rúnar.
Áætlað er að allt að 130 varanleg störf verði til í stöðinni þegar hún verður komin í fullan rekstur. Og það eru tveir aðrir aðilar að fara í annað eins í sveitarfélaginu Ölfusi.
„Fjárfestingarkostnaður við þessi þrjú verkefni er svona 160 til 180 milljarðar á svona fimm til sjö árum. Til samanburðar þá kostaði Kárahnjúkavirkjun 149 milljarða. Þetta er stærra en Kárahnjúkavirkjun, sem hefur hingað til verið stærsta einstaka framkvæmd á Íslandi,“ segir Elliði Vignisson, bæjarstjóri Ölfuss.
Kerin í stöð Landeldis hf. eru tekin í notkun jafnóðum og þau klárast. Þannig fóru fyrstu laxaseiðin í eldi um síðustu páska og stefnt að fyrstu prufuslátrun um næstu jól.
„Árlegt útflutningsverðmæti af þessum þremur lóðum eru svona 120 til 130 milljarðar. Og til samanburðar þá var aflaverðmæti allra skipa Brims árið 2021 tuttugu milljarðar. Þannig að þetta eru rosalega stórar tölur,“ segir Elliði.
Og það mun reyna á innviði sveitarfélagsins.
„Þegar samfélag ræðst í að þjónusta svona stórtækar hugmyndir og svona stórtækar framkvæmdir þá þarf að hlaupa hratt og það erum við að reyna að gera,“ segir bæjarstjórinn.
Seyran sem kemur undan laxinum verður einnig nýtt.
„Við getum framleitt meiri áburð á landinu heldur en Íslendingar nota í heildina,“ segir Rúnar.
-Þannig að hliðarafurðin verður áburðarverksmiðja fyrir allt Ísland?
„Já, hún verður bara bókstaflega þarna, við hliðina á Lýsi,“ segir Rúnar hjá Landeldi.
Heimild: Visir.is